Без –  Тукай якташлары

                                                               Бик еракта балкып аткан

                                                                Бер гүзәл апрель таңы,

                                                                Бирде сине бу җиһанга,

                                                                Әй шагыйрьләр солтаны.

                                                                        Тынмый сазың, моңлы сазың,

                                                                        Кем тыя алсын аны?!

                                                                        Син яшәрсең, мең яшәрсең,

                                                                        Син – шагыйрьләр солтаны!..

                                                                                                            Мостафа Ногман

         Бүген икеләтә  бәйрәм, 26 апрель –  халкыбызның сөекле шагыйре  Габдулла Тукайның туган көне һәм Туган тел көне. Тууына 134 ел тулу уңаеннан без Тукайны зур хөрмәт белән,  һәм билгеле инде якташыбыз буларак горурланып та искә алабыз. Аңа  багышлап язылган истәлекләр, әдәби әсәрләр , бигрәктә шигырьләр күп языла  һәм аларның саны арта гына  бара. 2016 елда басылып чыккан  “Ятимлеге аның – язмыштандыр, бөеклеге ләкин халыктан!” (Наил Касыймның “Кырлайга кайту” шигыреннән) китабында  Арча районында туып-үскән шагыйрьләрнең һәм актив иҗат итүче райондашларыбызның Габдулла Тукайга багышлап язылган  шигырьләре “Казан арты” тарих-этнография музее хезмәткәрләре тарафыннан тупланып  тәкъдим ителде. Аларның төрле елларда иҗат иткән шигырьләрендә  Тукайның тормыш юлын һәм иҗатын тирәнтен белүләре, аның белән фикердәш булырга, милли гореф гадәтләребезне, туган телебезне саклау юнәлешендә даими эш алып барырга кирәклеген аңлау сизелеп тора.

       Хәнәфи Бәдигый китапта урын алган “Сыену” шигырендә:

                                          Табалмаса татар үз-үзенә

                                          Сыену урыны

                                          Һәм юаныч үксез җанына,

                                          Сафланырга килә

                                          Мәшһүр илһамчысы, бөек шагыйрь,

                                          Пәйгамбәре – Тукай янына! – дип яза.

       Ә Сания Әхмәтҗанованың “Ант” шигырендә әйтелгән  фикер һәркемне  уйланырга мәҗбүр итә :

                                         Тотындыммы шигырь ялларына,

                                          Тукай калка камчы уйнатып;

                                          Язгы күкрәү булып дәшә гүя:

                                          “Телнең җанын йөрмә канатып!”

        Арча муниципаль районы башлыгы Илшат Габделфәрт улы Нуриев бу китапка язган кереш сүзендә: “Гомер бара, буыннар алмашына, ләкин халкыбызның бөек шагыйре Габдулла Тукайның иҗаты, ул язып калдырган әсәрләр безгә якыная гына бара.

      Без Тукаебыз булганга бәхетле. Һәрберебез кече яшьтән үк балалар бакчасында һәм мәктәпләрдә сөекле шагыйребезнең “Бала белән күбәләк”, “Эшкә өндәү”, “Эш беткәч уйнарга ярый”, “Туган авыл” шигырьләрен, “Кәҗә белән сарык”, “Су анасы”, “Шүрәле” әкиятләрен укып һәм ятлап үсәбез.

      Еллар узган саен,  Габдулла Тукайның шигырьләре тагын да көчлерәк, аһәңлерәк яңгырый, асылыбызны, телебезне, үткән тарихыбызны әледән-әле искә төшереп тора. Хәзерге заманда аның шигырьләре безнең чор өчен язылган кебек, яшьләргә дә, өлкәннәргә дә тормышның һәр өлкәсендә туган сорауларга җавап табарга ярдәм итә. Габдулла Тукайның һәрбер шигыре яшәүгә этәргеч бирә, тырышып хезмәт итәргә, намуслы булырга, яңа иҗат уңышларына өнди.

      Тукай – авылдан чыккан шагыйрь, ул чорда күпчелек халык авылда яшәгән, шунлыктан шагыйрьнең авыл тормышы һәм авыл халкына багышлап язылган шигырьләре бүген дә бик актуаль яңгырый.    

       Һәр каләм тибрәтүче, язучымы ул, шагыйрьме, аның иҗатын тирәнтен өйрәнә, аннан үрнәк ала. Бу китапка Татарстанның халык язучылары Гомәр Бәширов, Гариф Ахунов, Мөхәммәт Мәһдиевнең Габдулла Тукайга булган мөнәсәбәтләре һәм районыбызда туып-үскән шагыйрьләрнең аңа багышлап язылган шигырьләре тәкъдим ителә.

        Киләчәктә дә сөекле шагыйребез Габдулла Тукайның әсәрләре бик күп буыннарны тәрбияләүдә ярдәм итәчәгенә, аңа багышланган яңа әдәби җәүһәрләр туачагына  ышанам. Тукай – мәңгелек, Тукай  – чиксезлек!” – дигән фикерен  җиткерде.

       Галиәхмәт Шаһи  “ Тукайга”  шигырендә әйткәнчә:

                                      Шигырьләрен укып өйрәнәбез,

                                      Туган телебезне сөяргә.

                                       Мин яратам, башны горур тотып,

                                       Без Тукайлы халык дияргә.

           Әйе, без – Тукай якташлары булуыбыз белән мактанып,  Габдулла Тукайның “Халык зур ул, көчле ул, дәртле ул, моңлы ул, әдип ул, шагыйрь ул.”  дигән сүзләрен искә алып горурланып яшибез. Бәйрәм белән!

                         “Казан арты” тарих-этнография музее

                        директоры урынбасары Шәфигулла Гарипов